เรื่อง/ภาพ น้ำเย็น
บางกะเจ้า ยังคงเป็นเมืองที่มี “ระบบนิเวศ” ที่สมบูรณ์
ทุกความเคลื่อนไหวในสัมผัสได้บอกว่า “บางกะเจ้า” คุ้งน้ำขนาดใหญ่ที่ครอบคลุม 6 ตำบลของอำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ โดยมีแม่น้ำเจ้าพระยาเป็นอาณาเขตกั้นกับกรุงเทพมหานคร คือ “ปอด” ใกล้กรุง และเป็นเมืองสโลว์ไลฟ์ ที่ถูกขับเคลื่อนอย่างช้าๆด้วย “จักรยาน”
ฉันกำลังเดินทางไปที่นั่น!
การเดินทางไปบางกะเจ้าสำหรับคนต่างจังหวัดอย่างฉัน ใช้บริการรถไฟฟ้า BTS สะดวกที่สุด (ขึ้นก็ไม่ค่อยคล่องหรอก) เริ่มต้นจากสถานีหมอชิต ค่ารถราวๆ 50 บาท ไปลงที่สถานีอุดมสุข จากนั้นนั่งแท็กซี่ต่อไปวัดบางนานอก (ลงผิด!! ต้องลงที่สถานีบางนา จะใกล้กว่า) เลยเสียค่าแท็กซี่ไป 100 บาท (จริงๆน่าจะ 50 บาท) พอถึงวัดบางนานอก ก็เดินเข้าวัดไปท่าเรือ เพื่อนั่งเรือข้ามฟากไปบางกะเจ้า ค่าโดยสารเรือคนละ 4 บาท
เมื่อเรือจอดเทียบฝั่ง ก็จะเห็นร้านเช่าจักรยานให้บริการเรียงรายตลอดแนวนับร้อยๆคัน ว่ากันว่าทั้งบางกะเจ้ามีจักรยานบริการให้เช่าร่วมๆ 2,000 คัน มาที่นี่ฉันตั้งใจปั่นจักรยานให้ทั่วคุ้งน้ำ เช่าจักรยาน 1 คัน แบบอัตราเหมาวันละ 100 บาท (ถ้าเป็นชั่วโมงๆละ 30-40 บาท ตอนมาถึงก็ราวๆ 11 โมงแล้ว เช่าแบบเหมาวันจะคุ้มกว่า กะว่ากลับซักราวๆ 5 โมงเย็น)
สถานที่แรกมุ่งตรงไปตลาดน้ำบางน้ำผึ้ง หาของอร่อยๆและจบมื้อเที่ยงที่นี่ จากนั้นก็ปั่นไปตามเส้นทางแวะคุยกับคนในชุมชนที่นัดหมายไว้
แม้บริบทหลายสิ่งหลายอย่างใน “บางกะเจ้า” ซึ่งเป็นเมืองปากอ่าวบนพื้นที่ชุ่มน้ำได้เลือนหายไป ทั้งส้มบางมด ลิ้นจี่ ลำไย ที่เป็นผลไม้ขึ้นชื่อชั้นของที่นี่ หรือน้ำตาลมะพร้าวที่เป็นไฮไลท์ในอดีต ก็มีการทำสวนมะพร้าวลดลงเหลือเพียงสวนเดียวในปัจจุบัน รวมถึงสัตว์น้ำอย่างกุ้งและจระเข้ที่เคยชุกชุม ล้วนแล้วแต่ถูกน้ำเค็มรุกไล่
ทว่า บริบทอีกด้านของ 6 ตำบลในคุ้งบางกะเจ้าแห่งนี้ ได้แก่ ต.บางกะเจ้า ต.บางน้ำผึ้ง ต.บางกอบัว ต.บางกระสอบ ต.บางยอ และ ต.ทรงคนอง ที่มีพื้นที่รวมกันราว 12,000 ไร่ ยังคงความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติและสวนป่าชุมชน-ป่าชายเลนของแต่ละตำบลที่ร่วมกันอนุรักษ์อย่างเข้มแข็ง
มีหมู่บ้านหิ่งห้อยในตำบลบางกระสอบที่มีจิตอาสาคอยดูแล มีสวนป่าทรงคนอง (สวนป่าเกดน้อมเกล้า) สวนป่าบางน้ำผึ้ง สวนป่าลำพู และสวนศรีนครเขื่อนขันธ์ เป็นห้องเรียนธรรมชาติที่ก่อให้เกิดการเรียนรู้ ทั้งป่าจากลำพู อันเป็นแหล่งอาศัยของหิ่งห้อย เป็นบ้านของนก ยึดโยงความร่มรื่นได้อีกมิติ
ทำให้วันนี้ “บางกะเจ้า” กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ไม่เคยตกเทรนด์ ใครต่อใครยังคงแวะเยือนไม่ขาดสาย และเป็นหมุดหมายของการปั่นจักรยานบนเส้นทางเนิบช้า
ฉันขึ้นสะพานปูน เลียบริมเจ้าพระยา ผ่านท้องร่องท้องสวน สวนป่าเขียวชอุ่ม ดูวิสาหกิจชุมชนบ้านธูปสมุนไพร การทำผ้ามัดย้อม
ลัดเลาะเส้นทางสตรีทอาร์ทและถนนสายมรกตที่ห่อหุ้มด้วยร่มเงาของต้นไม้ ได้ซึมซับวิถีชุมชน ชมนกที่สวนศรีนครเขื่อนขันธ์ ระยะทางปั่นไปจนเกือบทั่วคุ้งน้ำราวๆ 20 กิโลเมตร
บางกะเจ้าเป็นเส้นทางท่องเที่ยวแบบละเลียด (Slow Travel) ที่มีเสน่ห์ไม่น้อยเลยทีเดียว เป็นคุ้งจักรยาน ที่น่าปั่น