เรื่อง/ภาพ ชาจีน
ในระยะ 10 ปีที่ผ่านมา อัตราเร่งของเศรษฐกิจเชียงใหม่เจริญเติบโตมาอย่างต่อเนื่อง เศรษฐกิจทุกด้านขยายตัวอย่างรวดเร็ว เมืองมีการขยายตัวในแนวราบหนาแน่นเต็มพื้นที่ ขัดแย้งกับรูปแบบเดิมของเมืองที่เป็นเมืองประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม ปฏิเสธไม่ได้ว่าในห้วงกว่าทศวรรษนั้น เชียงใหม่รับเอาแต่ความเจริญ แต่ขาดการวางแผนการพัฒนาเมืองอย่างรัดกุม โดยเฉพาะอย่างยิ่งนโยบายการจราจร ส่งผลให้เมืองเชียงใหม่ต้องเผชิญกับความท้าทายปัญหารถติดมากขึ้นเรื่อยๆ
แรงบีบของปัญหาการจราจรที่เพิ่มทวีขึ้นทุกวัน ทำให้จังหวัดเชียงใหม่เริ่มอยู่นิ่งไม่ได้ เตรียมแผนแก้ปัญหาแบบเร่งด่วน งานนี้ ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ ออกโรงเอง กำหนดให้ “จักรยาน” เป็นนโยบายเร่งด่วนของจังหวัด ด้วยหวังว่า “จักรยาน” จะเป็นทางเลือกในการเดินทางสัญจรที่จะช่วยแก้ปัญหาการจราจรของเมืองเชียงใหม่ได้ในระยะยาว “สุริยะ ประสาทบัณฑิตย์” ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ ให้สัมภาษณ์ “Ride a Bike News”
ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ บอกว่า ปัญหาการจราจรติดขัดของจังหวัดเชียงใหม่ เป็นปัญหาสำคัญที่ต้องให้ความสำคัญและต้องแก้ไขอย่างเร่งด่วน ซึ่งนับวันปัญหาจะรุนแรงเพิ่มมากขึ้น
“รถติดก็เพราะคนใช้รถส่วนตัวกันมาก จะทำอย่างไรที่จะลดการใช้รถส่วนตัวลง เป็นโจทย์ใหญ่ที่ต้องเร่งแก้ ที่ผ่านมาเราเข้าไปจัดระเบียบรถสี่ล้อแดงแต่ละสายให้เป็นระบบ เพื่อให้บริการประชาชนได้สะดวกขึ้น แต่คนก็ยังใช้บริการน้อย ระบบขนส่งมวลชนจึงเป็นอีกประเด็นสำคัญมากที่ต้องเร่งแก้ แบบไหน อย่างไรที่จะตอบสนองต่อความต้องการของประชาชน เป็นอีกโจทย์ที่เราต้องคิด”
ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ หยิบยก “จักรยาน” ให้เป็นวาระเร่งด่วนและนโยบายสำคัญของจังหวัดเชียงใหม่ โดยต้องดำเนินการทั้งส่งเสริมให้คนหันมาใช้จักรยานในการเดินทางกันให้มากขึ้น เพื่อลดการใช้รถส่วนตัว โดยต้องสร้างสิ่งอำนวยความสะดวกและระบบโครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็นสำหรับจักรยาน เพื่อเอื้อให้คนใช้จักรยานได้รับความสะดวกและรู้สึกปลอดภัย
โดยได้ออกคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการจัดเส้นทางรถจักรยานในเขตเมืองเชียงใหม่ เพื่อเป็นทางเลือกในการเดินทาง แก้ไขปัญหาการจราจรติดขัดและลดปัญหามลพิษทางอากาศ ซึ่งคณะกรรมการมาจากหน่วยราชการทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง อาทิ เทศบาลนครเชียงใหม่ จราจรจังหวัดเชียงใหม่ ทางหลวงชนบท การไฟฟ้า ประปา ฯลฯ
“ตอนนี้หน่วยงานทุกหน่วยที่เกี่ยวข้องต้องทำจริงเรื่องจักรยาน เทศบาลฯเราคุยเรื่องเส้นทาง ให้ไปวางระบบเลยว่าเส้นไหนต้องทำทางจักรยาน ที่มีอยู่แล้วก็ต้องทำให้ดี เพราะคนก็ยังปั่นกันน้อย มีรถยนต์มาจอดทับเลนจักรยาน แล้วคนใช้จักรยานเข้าจะปั่นกันยังไง และเส้นทางที่จะทำใหม่ก็ต้องมีมาตรฐาน ใช้จักรยานได้จริง ป้ายที่กีดขวางทางเท้าต้องจัดการให้หมด ต้องทำให้คนสามารถเดินและปั่นจักรยานได้ และต้องทำทางเท้าให้ลาด หรือ สโลพ (slope) ในบางจุดเพื่อให้สามารถปั่นจักรยานได้”
เส้นทางจักรยานที่สามารถเริ่มทำได้ทันทีคือ เส้นรอบคูเมืองเชียงใหม่ โดยต้องทำทั้งทางจักรยานและปรับปรุงทางเท้าให้เอื้อต่อการปั่นได้ด้วย ทำทั้งสองส่วนให้ครอบคุลมและมีมาตรฐาน อีกจุดหนึ่งก็คือ การทำเส้นทางจักรยานเชื่อมผ่านโรงเรียนต่างๆที่อยู่ในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่ เพื่ออำนวยความสะดวกให้นักเรียนปั่นจักรยานมาโรงเรียนกันให้มากขึ้น โดยทางโรงเรียนต้องทำที่จอดจักรยานรองรับ
ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ บอกว่า ปัจจุบันมีประชาชนและนักท่องเที่ยวชาวต่างชาตินิยมใช้รถจักรยานเป็นพาหนะในการเดินทางและท่องเที่ยวในเขตเทศบาลนครเชียงใหม่เป็นจำนวนมาก แต่ด้วยสภาพการจราจรที่หนาแน่นและปริมาณรถส่วนตัวที่เพิ่มมากขึ้น ทำให้เกิดอุบัติเหตุขึ้นกับผู้ขับขี่รถจักรยานบ่อยครั้ง ซึ่งการจัดทำเส้นทางรถจักรยานในเขตเมืองเชียงใหม่ก็เพื่อเป็นการจัดระเบียบเส้นทางรถจักรยาน
ทั้งนี้ หน่วยงานต่างๆให้ใช้งบประมาณของแต่ละหน่วย ตั้งงบประมาณขึ้นมาและให้จัดสรรสำหรับการพัฒนาระบบจักรยานโดยเฉพาะ เทศบาลฯต้องเร่งดำเนินการเรื่องเส้นทางจักรยาน ทั้งปรับปรุงเส้นทางเดิมและเส้นใหม่ รวมถึงการทำโครงสร้างพื้นฐานรองรับการใช้จักรยาน ทุกหน่วยงานต้องทำระบบรองรับจักรยานให้ชัดเจนเป็นรูปธรรมและเชื่อมโยงกันทั้งระบบ
อย่างไรก็ตาม การพัฒนาระบบจักรยานของจังหวัดเชียงใหม่ จะต้องเชื่อมโยงกับระบบขนส่งมวลชนด้วย โดยนโยบายสำคัญของจังหวัดเชียงใหม่อีกด้านหนึ่งก็คือ การสร้างระบบขนส่งมวลชนให้มีมาตรฐาน อาจเป็นขนส่งมวลชนระบบรางเหมือนเช่นประเทศในแถบยุโรป ซึ่งก็จะเชื่อมโยงกับระบบจักรยานได้เป็นอย่างดี คนที่อาศัยอยู่ชานเมืองหรืออำเภอใกล้ๆ อาจใช้จักรยานและมาต่อรถขนส่งมวลชนเพื่อเข้ามาทำงานหรือมาธุระในตัวเมือง
“ทั้งหมดจะเริ่มทำไปพร้อมๆกัน ซึ่งภายในปี 58 การพัฒนาเส้นทางจักรยานของเชียงใหม่ต้องเห็นเป็นรูปธรรมจากทุกหน่วยงานที่บูรณาการกัน ที่ผมอยากเห็นและอยากให้ทำคือ การทำทางจักรยานที่มีแนวกั้นด้วยกรวยยาง ให้เป็นทางเฉพาะสำหรับจักรยานอย่างเดียว อาจนำร่องในเส้นทางใดเส้นทางหนึ่งก่อน”
นโยบาย “จักรยาน” ของจังหวัดเชียงใหม่ กำลังถูกเร่งขับเคลื่อน เพื่อเป็นทางเลือกหนึ่งในการแก้ปัญหาการจราจรของเมืองที่เริ่มเข้าขั้นวิกฤติ และเป็นสัญญาณบวกของเชียงใหม่ที่กำลังจะก้าวไปสู่ “เมืองจักรยาน” อีกเมืองหนึ่ง